Kliknij w miniaturę okładki, aby przejść do dużego formatu

Lectio divina

Pod koniec kwietnia przeżywaliśmy w Kościele Tydzień Biblijny. Jest to nie tylko czas modlitwy za egzegetów i badaczy Pisma Świętego, ale przypomnienie, że Słowo Boże ma stać się codziennym pokarmem każdego wierzącego. Minął już Wielki Post, Triduum Paschalne, uroczystość Zmartwychwstania. Przed nami inne wielkie wydarzenia liturgiczne, takie jak: majowy okres kultu maryjnego z uroczystością Królowej Polski, później Wniebowstąpienie, Zesłanie Ducha Świętego, święto Jezusa Najwyższego i Wiecznego Kapłana, Najświętszej Trójcy, aż po uroczystość Bożego Ciała. Wszystkie te święta mają swój początek i fundament w Słowie Bożym. Ono nie tylko opowiada o tamtych wydarzeniach, ale czyni je ciągle żywymi i aktualnymi.

„Panie Jezu, daj mi zrozumieć Pisma, niech pała nasze serce, gdy do nas mówisz.” (Łk 24, 35-48)
Ten krótki werset jakże pięknie obrazuje ewangeliczne przesłanie i sens Słowa Bożego. Być może biorąc do rąk Pismo Święte czujemy, że stajemy przed tajemnicą całkowicie nas przerastającą. Głębię tej tajemnicy głębie możemy jednak odkryć. Rozważając Słowo Boże, udajemy się bowiem w niesamowitą podróż, której celem jest miłujące serce Ojca. Dlatego też potrzebny nam jest bardzo dobry i niezawodny przewodnik: Jest Nim Duch Święty!

Musimy przyznać, że dana nam jest naprawdę wielka łaska. Mocą Ducha Świętego możemy poznać sercem i zrozumieć umysłem Słowo Boże. Apostołowie o tej łasce nie wiedzieli, to Jezus im o niej powiedział i uświadomił jej istnienie. Dopiero po spotkaniu ze Zmartwychwstałym Jezusem, apostołowie mogli zrozumieć Pisma, które przecież wielokrotnie słyszeli w synagogach, zwłaszcza podczas świąt.

Aby móc pojąć tajemnicę Boga, potrzeba byśmy jak najczęściej czytali i zgłębiali Słowo Boże. Jest jeszcze jeden bardzo ważny i niezbędny warunek. Jest nim wiara, w to co czytamy. Możemy zrozumieć Pismo Święte tylko poprzez pryzmat wiary w Boga w Trójcy Jedynego. Wiara nasza więc będzie wzrastać w miarę naszego pragnienia życia dla Jezusa i w Jezusie, a spotykamy Pana w Jego Słowie. Poprzez rozważanie Pisma poznajemy Boga w Jezusie i stajemy się Jego uczniami. To doświadczenie sprawia, że stajemy się dojrzalszymi wewnętrznie.

Spotkałem kiedyś zakonnika. Prowadził rekolekcje. Podczas nauki rekolekcyjnej mówił o lectio divina (pobożne czytanie). Mnich ten podzielił się swym doświadczeniem Boga Żywego poprzez codzienną lekturę Pisma Świętego (w życiu monastycznym Pismo Święte jest w jego centrum). Dowiedzieliśmy się, iż ów mnich, rozważa Biblię po raz osiemnasty. Podczas lectio divina odkrywa „coś”, czego wcześniej nie dostrzegł. Nawet jeśli zna Biblię niemalże na pamięć. Można uznać, że to rzecz normalna, bo przecież mnich, to mnich. Pismo Święte znać powinien.

Ale czy tylko w życiu mnichów i mniszek Pismo Święte ma być czymś naturalnymi w sercu ich codzienności? Oczywiście, że nie! Każdy chrześcijanin powołany jest do spotkania ze Zmartwychwstałym Chrystusem w Jego Słowie. Każdy kto odkrył tę drogocenną „perłę”, będzie odtąd coraz bardziej pragnął poznać jej wartość. Potrzeba, byśmy ku temu stworzyli sobie odpowiednie warunki. Wiele jednak zależy od naszej dobrej woli
Jezus czeka na Ciebie! Wyciągnij z zakurzonej biblioteczki Pismo Święte i pozwól prowadzić się Duchowi Świętemu.

„Szczęśliwy mąż, który nie idzie za radą występnych,
nie wchodzi na drogę grzeszników
i nie zasiada w gronie szyderców,
lecz ma upodobanie w Prawie Pana,
nad Jego Prawem rozmyśla dniem i nocą.

Jest on jak drzewo zasadzonym nad płynącą wodą,
które wydaje owoc we właściwym czasie,
a liście jego nie więdną:
co uczyni, pomyślnie wypada.” /Ps 1, 1-3/

ks. Eugeniusz
 

o spisu treści

Święto Jezusa Chrystusa Najwyższego i Wiecznego Kapłana
28 maja

Młodzi ludzie poszukują idoli. Najczęściej stają się nimi tzw. celebryci, którzy nieraz nie mają właściwie nic szczególnego do zaprezentowania. Jak to ktoś zdefiniował - są to znani z tego, że są znani, gdyż lansuje ich świat. Bywa i tak, że podsuwają młodym ludziom złe wzorce. Taka sytuacja nie daje spokojnie spać rodzicom, którzy na szczęście jeszcze martwią się o jakość wychowania. Zadają sobie pytanie: Co wyrośnie z mojego dziecka, jeśli pójdzie śladami ekscentrycznej piosenkarki czy niemoralnie zachowującego się aktora?

Czasem atrakcyjnym wzorem dla młodego człowieka staje się kapłan, który w czasie odwiedzin kolędowych zaimponuje znajomością komputera albo internetu. Dla innych wzorcem może być kapłan sportowiec albo i ten, który mimo wielu zajęć w szkole i parafii - potrafi jeszcze spędzić niemal całą noc na modlitwie w kościele. Samo jednak zachwycenie się postawą spotkanego wcześniej kapłana już nie wystarczy. Trzeba bowiem głębszego wzoru kapłana a jest nim zawsze najwyższy i wieczny Kapłan Jezus Chrystus.

Jemu oddamy cześć 28 maja, jako miłosiernemu i wiernemu Arcykapłanowi, który jest równocześnie Ofiarą jednoczącą nas z Bogiem. Jego miłość objawia się wobec nas w postaci służby, którą okazał w umyciu nóg swoim apostołom w Wieczerniku. Jego ołtarzem stał się Krzyż, na którym złożył Siebie Bogu Ojcu - w Śmierci: swoje Ciało i Krew na odkupienie wszystkich ludzi z grzechu pierworodnego i wszystkich grzechów popełnionych. Bóg Ojciec przyjął w miłości Swojej - Ofiarę Miłości swojego Syna - w Miłości do wszystkich ludzi, wszystkich czasów.

Wtedy na Krzyżu spełnił się Jezus jako Najwyższy Kapłan - jako doskonały POŚREDNIK między Ojcem i ludem, jako że jest Synem Bożym i Człowiekiem w jednej Osobie. Być kapłanem znaczy być pośrednikiem.
Na podstawie już tych kilku zdań łatwo się domyślić, że Jezus stał się Kapłanem w chwili Zwiastowania w Nazaret, gdyż jako odwieczny Syn Boży przyjął naturę ludzką. Stał się więc Pośrednikiem między Ojcem i ludźmi. Ta Ofiara Miłości uobecnia się sakramentalnie w każdej odprawianej Mszy Świętej czyli w najświętszej Eucharystii Ciała i Krwi Jezusa ukrzyżowanego i zmartwychwstałego Jezusa.

Jezus Odwieczny Kapłan jest wzorem nie tylko dla mężczyzn, którzy przyjęli Sakrament Świeceń. W Jezusie cały lud Boży, do którego należą wszyscy ochrzczeni , jest ludem kapłańskim. Są w nim kapłani, którzy urzeczywistniają „posłanie” powierzone przez Chrystusa Apostołom - nadal jest spełniane w Kościele aż do końca czasów” (KKK 1536).
W kapłanie sprawującym sakramenty działa sam Chrystus, który jest Głową Ciała czyli Kościoła, Pasterzem swojej owczarni, Arcykapłanem odkupieńczej ofiary oraz Nauczycielem prawdy (KKK 1548). Do kapłańskiego ludu Bożego należą także wierni świeccy. Ich zadaniem jest życie wiarą, nadzieją i miłością oraz przez składanie Bogu ofiar duchowych - włączyć się w dzieło Chrystusa - Kapłana. W ten sposób oddają chwałę Bogu a także dostępują własnego uświęcenia. Wtedy uczestniczą w zbawczej misji Jezusa.

W święto Jezusa Wiecznego Kapłana, Kościół zachęca kapłanów, aby prowadzili życie oddane Bogu i ludowi Bożemu a wierni proszeni są do intensywnej modlitwy o uświęcenie duchowieństwa a także do podjęcia głębszej troski własną świętość, która jest realizacją kapłaństwa powszechnego ochrzczonych. Wtedy zarówno pracujący w parafiach i szkołach kapłani, jak również każda chrześcijańska matka i ojciec, dziadek i babcia staną się prawdziwymi „idolami” dla młodego pokolenia wzorem ofiarności, wspaniałomyślności i zasobami dobra raz inspiracją do podjęcia służby w kapłaństwie służebnym.
 

Ks. Ryszard

do spisu treści

Dzień Godności Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną
5 maja

„Cokolwiek uczyniliście jednemu z tych najmniejszych, mnieście uczynili.”

Światowy Dzień Godności Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną, ogłoszony w 1981 roku przez ONZ, jest inicjatywą noszącą w sobie głębokie znamię humanizmu i ludzkiego braterstwa. Stanowi on wielkie wezwanie dla całego społeczeństwa, ale także indywidualnie dla każdego z nas, wezwanie do rozbijania barier niezrozumienia i murów nietolerancji, które ciągle jeszcze niepełnosprawni spotykają na swojej drodze.

Jest rzeczą niewątpliwą, że jakość osobowa człowieka uwidacznia się w jego stosunku do innych ludzi, szczególnie słabszych i bezbronnych. Objawia się wtedy prawda o nas samych, o tym czy jesteśmy w stanie na tyle afirmować życie innego człowieka, aby w pełni i godnie podzielić się z nim naszym światem wewnętrznym, umiejętnościami czy możliwościami. Można zaryzykować stwierdzenie, że jakość całego społeczeństwa i cywilizacji powinno się mierzyć szacunkiem, jaki okazują one najsłabszym ze swoich członków.

Ponieważ każdy niepełnosprawny jest osobą posiadającą swoje prawa, należy mu umożliwić udział w życiu społeczeństwa we wszystkich wymiarach, które leżą w granicach jego możliwości. Należy też pamiętać, że podstawowe nastawienie do problemów związanych z uczestnictwem osób upośledzonych w życiu społecznym musi być inspirowane przez zasady integracji i personalizacji.
Zasada integracji przeciwstawia się tendencji do izolowania, segregacji i spychania na margines osoby upośledzonej, a tym samym idzie dalej niż zwykła zasada tolerancji i pociąga za sobą zobowiązanie do pełnego uznania jej praw w zakresie życia rodzinnego, nauki i pracy.

Zasada personalizacji wymaga, aby we wszelkich metodach, zmierzających do poprawiania jakości życia przede wszystkim uwzględniać, chronić i wspomagać godność i integralny rozwój osoby niepełnosprawnej. Trzeba powiedzieć wyraźnie, że osoba niepełnosprawna intelektualnie jest jednym z nas, jest członkiem tego samego społeczeństwa. „Deklaracja Praw Osób Upośledzonych” w punkcie 3 głosi wyraźnie: „Osoby upośledzone mają prawo do tego, ażeby ich ludzka godność była szanowana. Osoby upośledzone, niezależnie od pochodzenia, rodzaju i stopnia upośledzenia czy niezdolności, mają te same fundamentalne prawa, co ich współobywatele w tym samym wieku; pociąga to za sobą w pierwszym rzędzie i przede wszystkim prawo do cieszenia się godziwym, możliwie najnormalniejszym i najpełniejszym życiem.” Uznając i popierając tę godność i prawa, uznajemy i pogłębiamy naszą własną godność i prawa nas samych.

Po głębszym zastanowieniu, można wręcz powiedzieć, że osoba upośledzona, z wpisanymi w jej ciało ograniczeniami oraz cierpieniem, bardziej uwydatnia tajemnice osoby ludzkiej, z całą jej godnością i wielkością. Stając wobec takiej osoby jesteśmy wprowadzeni w tajemnicze granice ludzkiej egzystencji i wezwani, by do tajemnicy zbliżyć się z szacunkiem i miłością.

Należy także podkreślić, iż jest rzeczą niezmiernie ważną, a nawet konieczną, aby zachęcać niepełnosprawnych do aktywności. Uświadamiać, że nie powinni godzić się na bycie tylko przedmiotem praw, przywykłym do całkiem biernego korzystania z opieki i solidarności innych. Nie powinni być wyłącznie tymi, którym się daje, ale powinni stać się również tymi, którzy dają społeczeństwu coś od siebie, oczywiście na miarę swoich możliwości. Powinni dać się poznać jako osoby, które są w stanie brać na siebie odpowiedzialność za różne sprawy, zadania czy osoby. Poczują wówczas, że są potrzebni i ważni, że są podmiotami. Wtedy i tylko wtedy w pełni będą posiadali świadomość swojej własnej wartości, a co za tym idzie świadomość własnej godności.

AB

do spisu treści

Niebo i piekło /bajka z morałem/

Pewien człowiek poprosił kiedyś Boga, aby pokazał mu niebo i piekło.
Bóg zaprowadził człowieka do piekła. Była tam wielka sala, w której wielu ludzi siedziało wokół ogromnego kotła z gulaszem. Wszyscy ci ludzie wyglądali na wynędzniałych i zrozpaczonych, a także byli wycieńczeni z głodu. Każdy z nich trzymał w ręku łyżkę, lecz jej rączka była o wiele dłuższa od ramion człowieka, toteż żaden z biesiadników nie mógł trafić nią do swoich ust. Cierpienie wygłodzonych ludzi było straszliwe.

Następnie Bóg zaprowadził człowieka do nieba. W niebie była identyczna sala, a także identyczny kocioł z gulaszem. Byli też wokół niego ludzie, którzy trzymali w ręku identyczne łyżki z długachnymi raczkami. Lecz ci ludzie byli szczęśliwi i dobrze odżywieni.
- Nie rozumiem – powiedział człowiek – Skoro obie sale są identyczne, jak to możliwe, że tu każdy tryska radością, a tam wszyscy są na skraju śmierci głodowej?

- To proste, - odpowiedział Bóg. Tutaj wszyscy nauczyli się karmić siebie nawzajem."

do spisu treści

Nie bój się kary, oddaj książkę

Podczas wiosennych porządków odnalazłeś książkę wypożyczoną kilka lat temu w bibliotece, ale nie pofatygowałeś się z jej oddaniem, bo boisz się kary? Do końca lipca wszyscy zapominalscy zostaną objęci amnestią! Biblioteka Publiczna w Czernicy uprzejmie prosi o zwrócenie jej własności!

Akcja pod nazwą „Uwolnimy Cię od kar” potrwa do końca lipca br. W tym czasie bez żadnych konsekwencji można oddać książki przetrzymywane nawet od kilku lat. Osób, które przywłaszczyły sobie zasoby Biblioteki jest sporo! Propozycja biblioteki jest godna przemyślenia, gdyż w normalnych warunkach kara finansowa za każdy tydzień zwłoki w zwrocie woluminu wynosi 1 zł. Niektórzy mogą więc zaoszczędzić nawet kilkaset złotych.

Dziękuję darczyńcom!
Bardzo małe nakłady finansowe przeznaczane na utrzymanie biblioteki nie zmieniły się od 5 lat, wręcz uległy zmniejszeniu! Biblioteka może liczyć tylko na „przyjaciół biblioteki”, którzy wspierają instytucję kultury i darują książki, krzesła, stoły oraz materiały biurowe pozwalające na bieżące funkcjonowanie. Korzystając z okazji dziękuję Stowarzyszeniu U'RWIS, Stowarzyszeniu Działań Lokalnych Spichlerz, panu Staroście D. Mrowcowi oraz wielu czytelnikom za mniejsze lub większe dary książkowe. Do grona darczyńców mogę zaliczyć ks. R. Lapczyka, A. Bielicę, rodz. Filipiak, Michalik, Habram, Kierszniak i Pawlusek. Książki o tematyce religijnej, obyczajowej, sensacyjnej oraz pozycje z literatury fachowej są chętnie wypożyczane przez czytelników biblioteki. Cieszę się, że mogę liczyć na wsparcie ludzi, którzy potrafią docenić potrzebę istnienia biblioteki w małym wiejskim środowisku oraz potrzebę kontaktu z książką od wczesnych lat życia. „Kochajcie książkę, ona ułatwi wam życie, po przyjacielsku pomoże zorientować się w pstrej i burzliwej gmatwaninie myśli, uczuć, zdarzeń, ona nauczy was szanować człowieka i samych siebie, ona uskrzydla rozum i serce uczuciem miłości do świata, do człowieka” /M. Gorki/


Wstąp i kup!
W bibliotece jest do kupienia kolejna, już 3 książka, A. Adamczyka. Autor jest pasjonatem historii regionu, z naciskiem na dzieje kopalni węgla kamiennego. Tytuł nowej pracy to:  „Kopalnia Węgla Kamiennego Rydułtowy- Anna 1945-2014” w cenie 23 zł.

E.K.
 

do spisu treści

W dokumentach historycznych

Informacje o majątkach w Czernicy i Łukówie z książki „Schlesisches Güter Adressbuch” wydanej w Breslau (Wrocław) w 1905 roku.

Czernica – dobra rycerskie
właścicielka: Albine Baronin Roth von Schreckenstein oraz dzieci
inspektor: Johann Adamietz (brat Albiny)
obszar 305 ha, w tym 184 ha gruntów ornych, 44 ha łąk, 46 ha lasu, 8 ha stawów, 23 ha zabudowania dworskie itp.
Gipsołom i młyn gipsowy.

Łuków – dobra rycerskie
właściciel: Johann Felbier
obszar: 157 ha, w tym 122 ha gruntów ornych, 8,6 ha łąk, 17,8 ha lasu, 2,6 ha stawów, 2 ha ogrodu, zabudowań dworskich itp.
Hodowla bydła mlecznego, gospodarka rybna, cegielnia.

do spisu treści

Trasa Bożego Ciała

do spisu treści

Wiele radości w Dniu Samorządności

Jak co roku w Szkole Podstawowej w Czernicy uczniowie obchodzili Dzień Samorządności. Święto to organizowane przez Samorząd Uczniowski, którego opiekunem są panie Celina Jezusek i Grażyna Musiolik, i uczniów kl. VI wzbudziło wiele pozytywnych emocji. Dzień Samorządności przypadł na 20 marca i był związany z obchodami pierwszego dnia wiosny.

Uczniowie klasy VI pod czujnym okiem swojej wychowawczyni – pani Zenobii Mrozek przebierali się za grono pedagogiczne oraz za obsługę naszej szkoły. Wszyscy byliśmy ciekawi w jaki sposób każdy z szóstoklasistów wywiąże się ze swojego zadania i odzwierciedli wygląd danego nauczyciela czy pracownika szkoły. Zebrani na „Radosnej Sali” z niecierpliwością wyczekiwaliśmy swojego sobowtóra. Nasze nowe grono pedagogiczne zajęło oczywiście szkolny pokój nauczycielski, a inni pracownicy zaczęli wykonywać swoje obowiązki, udając się w wyznaczone do tego miejsca.

Zanim nastąpiło prowadzenie lekcji przez nowych nauczycieli, zadaniem reszty uczniów było odgadnięcie kto był za kogo przebrany. Wiele osób zostało rozpoznanych od razu, ale byli też tacy, którzy sami musieli się przedstawiać. Każdy z uśmiechem podchodził do danej postaci. Prezentację rozpoczęła oczywiście nowa pani Dyrektor, wychodząc na środek sali w bardzo eleganckim stroju. Każdy od razu domyślił się, kim jest ten nauczyciel. Następnie na środek wychodził uczeń w stroju, w którym był element charakterystyczny dla danego nauczyciela naszej szkoły. Po prezentacji grona pedagogicznego przyszedł czas na pracowników obsługi. Tylko jak mają na imię nasze panie sprzątaczki? Dzieci z klas młodszych miały z tym nie lada problem, ale starszaki od razu wiedziały, kto kim jest.

Wszyscy już z niecierpliwością oczekiwali, kiedy w końcu będą mogli się udać do klas ze swoimi nowymi nauczycielami. Emocje były nie do opisania. Nowe grono pedagogiczne prowadziło swoje lekcje w klasach. Również pracownicy obsługi szkoły bardzo poważnie podeszli do swojego zadania. W trakcie trwania lekcji religii, panie sprzątaczki stwierdziły, iż najwyższy czas wysprzątać salę lekcyjną, co nie spodobało się pani katechetce. Cóż, co miała zrobić, jeśli najważniejsze jest bezpieczeństwo naszych uczniów, a czysta i sucha podłoga jest ku temu podstawą? Ale to jeszcze nie koniec… Chwilę później do klasy wszedł pan konserwator, który jednak sam nie wiedział, co ma robić. Stanął więc z boku sali i bacznie obserwował lekcję. Dzieci z uśmiechami na twarzy brały udział w zajęciach. Bardzo podobał im się ten dzień, szczególnie klasom najmłodszym, które miały okazję dopiero pierwszy raz brać udział w takim wydarzeniu.

Kiedy wreszcie czas lekcyjny dobiegł końca, cała szkoła udała się na plac, aby spalić Marzannę. Wszystko po to, aby w końcu zawitała do nas długo wyczekiwana wiosna. Oby nastąpiło to jak najszybciej i zima na dobre opuściła nasze strony. Na to wszyscy z niecierpliwością czekamy!

Monika Drąg

do spisu treści

SDL Spichlerz

Plenerowe jajo - akcja pierwsza pod wieloma względami.
28 marca na terenie zamkowego parku w Czernicy grupa ludzi zerkała z niepokojem w niebo, wyglądając przebijających się pomiędzy deszczowymi chmurami promieni słońca. W grupie tej pojawili się członkowie SDL Spichlerz, sołtys Czernicy wraz z radą sołecką, a także czerniccy radni gminni.
Plenerowe jajko to pierwsze wydarzenie zorganizowane dla lokalnej społeczności, zorganizowane w tak silnym partnerstwie. Dzięki zaangażowaniu ponad 100 najmłodszych mieszkańców Czernicy i Łukowa wraz z rodzicami mogło spotkać wielkanocnego zająca rozdającego słodycze, przygotować świąteczne palmy, zasiać rzeżuchę, ozdobić ciasteczka. Ale mogło także przygotować nietypowe życzenia dla mieszkańców, które później ozdobiły skwerek w centrum wioski. Było także tytułowe "plenerowe jajo" skrupulatnie wyrzeźbione, a w oczach najmłodszych miało okazać się jajem czekoladowym (stąd kolor ozdoby budzący wątpliwości i zaciekawienie mieszkańców).


Rodzinnej i domowej atmosfery dodawały pyszne kanapki wiosenne, baby wielkanocne oraz ciepła herbata i kawa rozdawane gościom. Tłem całego wydarzenia był występ zespołu Trojak działającego przy OK, który ludowymi przyśpiewkami nadawał wydarzeniu wyjątkową oprawę.

W miejscu tym dziękujemy za zaangażowanie i pomoc wszystkim, dzięki którym wydarzenia łączące społeczność lokalną mogą dziać się w Czernicy, a są to: Janusz Kachel, Damian Machnik, firma IRBUD, Jacek Jeszka, zespół Trojak, wolontariusze SDL Spichlerz. Mamy nadzieję że systematycznie będziemy Państwa zapraszać do udziału, w kolejnych wydarzeniach łączących czernicką lokalną społeczność.

Sołtys, Rada Sołecka, Radni Gminni oraz SDL Spichlerz.

...........................................................................................................................................................

15 maja od godziny 20.00 do 24.00
Jedyna, tajemnicza, magiczna gra plenerowa.
Spróbuj odszukać pierścień Barona von Roth!

Start spod Zameczku

do spisu treści

Wiersze

do spisu treści

Śp. Łucja CHOWANIEC (ur. 25.02.1926 / zm. 12.04.2015)

Wyrazy współczucia składamy: córce Teresie z mężem Antonim, synowi Piotrowi z żoną Haliną, wnukom: Renacie z mężem Krzysztofem, Adamowi z żoną Anną, Mariuszowi; prawnukom: Kamilowi, Jasiowi, Hani; Żanecie i Damianowi z rodziną, szwagierkom Helenie i Hildegardzie
Msza św. 30-dniowa zostanie odprawiona w piątek 15 maja 2015r. o g. 17.00
 

do spisu treści